χημικές εξισώσεις (προϊόντα και συντελεστές)

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ:

1. Για να συμπληρώσουμε μια χημική αντίδραση πρέπει να αναγνωρίσουμε το είδος της (σε ποια κατηγορία ανήκει) ώστε να ακολουθήσουμε τη σωστή κάθε φορά διαδικασία
2. Οι κατηγορίες χημικών αντιδράσεων ως γνωστόν είναι : Σύνθεσης, Αποσύνθεσης, Απλής αντικατάστασης, Διπλής αντικατάστασης (με την εξουδετέρωση να ανήκει σ αυτήν)
3. Συνήθως ασχολούμαστε με αντιδράσεις  Απλής αντικατάστασης, Διπλής αντικατάστασης-εξουδετέρωση.
4. Είναι απαραίτητο να αναγνωρίζουμε από τη μορφή των αντιδρώντων σε ποια κατηγορία ανήκει η αντίδραση. Υπενθυμίζουμε παρακάτω τη γενική μορφή των αντιδράσεων αυτών και τις προϋποθέσεις για να πραγματοποιηθούν:
     Αντιδράσεις Απλής αντικατάστασης :  Στοιχείο + Χημική Ένωση  →               Προϋπόθεση για να πραγματοποιηθεί: το Στοιχείο να προηγείται στη σειρά δραστικότητας (η οποία θα σας δίνεται)
     Αντιδράσεις Διπλής αντικατάστασης:   Χημική Ένωση + Χημική Ένωση →         Προϋπόθεση για να πραγματοποιηθεί: Πρέπει ένα από τα προϊόντα να είναι αέριο ή ίζημα(στερεό) ή το νερό (οι πίνακες θα σας δοθούν)
     Αντιδράσεις εξουδετέρωσης:             Οξύ + Βάση → Αλάτι + νερό                Προϋπόθεση για να πραγματοποιηθεί: πραγματοποιείται πάντα (παράγει άλλωστε νερό!)
 
ΥΠΟΔΕΙΞΗ:

α) Η αντίδραση είναι απλής αντικατάστασης (Στοιχείο + Χημική ένωση) και πραγματοποιείται αφού με βάση τη σειρά δραστικότητας παρατηρούμε ότι το Cl είναι δραστικότερο του Br (βρίσκεται αριστερότερα - η σειρά διαβάζεται για το πιο είναι ηλεκτραρνητικότερο) που περιέχεται στο NaBr. Επομένως η αντίδραση ποιοτικά γράφεται:  Cl₂(g) + ΝaBr(aq) → Br₂(g) + ΝaCl(aq) και με συμπλήρωση των συντελεστών της  Cl₂(g) + 2ΝaBr(aq) → Br₂(l) + 2ΝaCl(aq) 
(Τονίζουμε εδώ ότι δεν είναι απαραίτητες οι καταστάσεις των σωμάτων, δηλαδή τα (g), (aq), (s), (l) και ας δίνονται. Η τελική αντίδραση μπορεί να γραφτεί πιο απλά ως Cl₂ + 2ΝaBr → Br₂ + 2ΝaCl)

β) Η αντίδραση είναι διπλής αντικατάστασης (Χημική Ένωση+Χημική Ένωση)  και επομένως αν πραγματοποιηθεί θα δώσει CaS(aq) + HBr(aq) → CaBr₂ + H₂S  και με συμπλήρωση των συντελεστών της CaS(aq) + 2HBr(aq) → CaBr₂ + H₂S Από τους πίνακες Αερίων- Ιζημάτων παρατηρούμε ότι το H₂S είναι αέριο ενώ το CaBr₂ είναι ευδιάλυτο σώμα (δεν είναι ίζημα). Επομένως η αντίδραση πραγματοποιείται (παραγωγή αερίου H₂S) και γράφεται CaS(aq) + 2HBr(aq) → CaBr_2(aq) + H₂S(g)
(Τονίζουμε και εδώ ότι δεν είναι απαραίτητες οι καταστάσεις των σωμάτων, δηλαδή τα (g), (aq), (s), (l) αν έχει αναφερθεί ο λόγος που η αντίδραση πραγματοποιείται. Η τελική αντίδραση δηλαδή μπορεί να γραφτεί πιο απλά ως CaS + 2HBr → CaBr₂ + H₂S)

γ) Η αντίδραση είναι εξουδετέρωσης του Ba(OH)₂ που είναι βάση (Υδροξείδιο του Βαρίου) από το  H₂SO₄ που είναι οξύ (θειικό οξύ) επομένως πάντοτε πραγματοποιείται. Η αντίδραση ποιοτικά γράφεται: Ba(OH)₂(aq) + H₂SO₄(aq) → BaSO₄ (aq) + H₂O(l) και με συμπλήρωση των συντελεστών της Ba(OH)₂(aq) + H₂SO₄(aq) → BaSO₄(aq) + 2H₂O(l)
(Τονίζουμε και εδώ ότι δεν είναι απαραίτητες οι καταστάσεις των σωμάτων, δηλαδή τα (g), (aq), (s), (l) αφού η αντίδραση πάντα πραγματοποιείται. Η τελική αντίδραση δηλαδή μπορεί να γραφτεί πιο απλά ως Ba(OH)₂ + H₂SO₄ → BaSO₄ + 2H₂O)